بررسی فیتو شیمیایی گیاه جعفری فرنگی کوهستانی chaerophyllum macropodum و ارزیابی قابلیت اللوپاتیک آن

گیاهان تیره چتریان با داشتن حدود سیصد جنس و سه هزار گونه گیاهی در سطح وسیعی از جهان پراکنده اند. جنس chaerophyllum متعلق به این تیره در ایران دارای هشت گونه بوده و دو گونه جعفری فرنگی خراسانی و جعفری فرنگی البرزی بومی ایران می باشند. در این تحقیق، گل آذین و برگ گیاه جعفری فرنگی کوهستانی از تیره چتریان با نام علمی chaerophyllum macropodum boiss. از مناطق اطراف ارومیه جمع آوری و پس از خشک نمودن آن ها در سایه به مدت ده روز، به روش تقطیر با آب در دستگاه کلونجر اسانس گیری شد. اسانس حاصل با استفاده از دستگاه gc/ms تجزیه و شناسایی گردید. بازده اسانس ها (v/w) برای نمونه ها به ترتیب 3/0? برای گل آذین و 2/0? برای برگ نسبت به وزن خشک نمونه ها، بدست آمد. تعداد 51 و 18 ترکیب که به ترتیب 51/93? و 2/99? کل ترکیب های اسانس گل آذین و برگ را نشان می دهند، شناسایی شدند. در میان ترکیب های اسانسی گل آذین، پاراسیمن(55/28?)، سابینن(85/15?)،اسپاچولنول ( 74/8?)،گاما ترپینن(99/6?)، 1و8 منتا تری ان 4 ال(95/5?)، و آلفا پینن(38/4?) و در میان ترکیب های اسانسی برگ، بتا اوسیمن(9/24?)، ترپینولن(2/14?)، فنچیل استات(9/13?)، میریستیسین(7/15?)، و سابینن(1/6/?) ترکیب های عمده بودند. بر روی عصاره ی متانولی و اسانس های این گیاه تست های مختلف آللوپاتی انجام گرفت که نتایج نشان داد که عصاره ی متانولی و اسانس ها در سطح احتمال 5? اثر معنی داری بر درصد جوانه زنی، رشد ریشه چه و رشد ساقه چه داشتند